ایران یخ زد، رکورد تولیدگاز شکست
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۳۸۹۹۰
با توجه به شکستن رکورد تولید گاز در کشور و کاهش زیاد دمای هوا، کنترل وضعیت در کشور از سوی وزارت نفت تاکنون مطلوب به نظر میرسد.
تولید یک میلیاردمترمکعب گاز در روز میتوانست جایگاه ایران را در معادلات بینالملل انرژی تقویت کند و علاوه بر افزایش درآمدهای ارزی، قدرت چانهزنی سیاسی ایران را نیز افزایش دهد اما سهم بالای مصرف گاز بخش خانگی باعث شده تولید این میزان گاز، دستاوردی برای ایران در بازار انرژی نداشتهباشد و این سوخت تنها صرف گرم کردن منازل و سوختن در لولههای بخاری با بازدهی بسیار پایین شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
طرحهای متروک
یکی از راهکارهای مدیریت مصرف اجرای پروژههای بهینهسازی مصرف گاز توسط وزارتنفت بود، این پروژهها ذیل ماده ۱۲قانون رفع موانع تولید تدوین شدهاند. افزایش کارایی موتورخانهها در کنار تعویض بخاریهای فرسوده، دو محور اصلی این پروژه است. در ارتباط با محور اول این طرح، برای افزایش کارایی موتورخانهها مبلغی نزدیک به دو میلیارد دلار از ارزش صرفهجویی حاصل از اجرای طرح از محل صادرات سوخت مایع در نظر گرفتهشده که به شرکت سرمایهگذار ظرف مدت سه سال پرداخت خواهدشد و در بخش دوم این طرح برنامه تعویض یک میلیون بخاری فرسوده در دستور کار قرار گرفته که بنا به آمارهای اعلامی، استقبال چندانی از این دو طرح نشدهاست.
افت فشار در مناطق شمالی
با افزایش برودت هوا در روزهای گذشته، دما در مناطق شمالی کشور افت محسوسی داشته و در برخی نقاط میزان سرما به منفی ۱۷ درجه نیز رسیدهاست. سازمان هواشناسی کشور نسبت به استقرار توده هوای سرد در استانهای شمال شرق، شرق و جنوب شرق، شمال غرب، دامنه و ارتفاعات البرز، گیلان، گلستان و مازندران تا پایان شنبه (۲۴دی) هشدار داد. این شرایط سبب افزایش مصرف منابع انرژی بهویژه برق و گاز، یخبندان و لغزندگی جادهها و خسارت به صنعت کشاورزی شد. سازمان هواشناسی کشور توصیه کرد که مدیریت در مصرف منابع انرژی، احتیاط در سفرها، محافظت و پوشش لولههای آب، استفاده از ضدیخ در رادیاتور خودروها و ماشینآلات کشاورزی در دستور کار قرار گیرد.
همچنین این سازمان ضمن اشاره به ادامه نفوذ سرما به عرضهای جنوبیتر خاطرنشان کرده است که دیروز (۲۲دی) دمای هوا در حدود ۴۱۳شهر و ایستگاه هواشناسی به زیر صفر درجه رسیده و از فراگیری یخبندان در بخش وسیعی از کشور خبر داد. کاهش دما در شرق کشور محسوستر است به طوریکه دیروز فریمان در خراسان رضوی با دمای منفی ۲۸درجه سلسیوس، سردترین شهر کشور شد و دمای هوا در حداقل پنج ایستگاه هواشناسی خراسانشمالی و خراسان رضوی سردتر از منفی ۲۰درجه سلسیوس شد. پس از فریمان، ایستگاههای سراب در آذربایجان شرقی با دمای منفی۲۶.۵، باخرز در خراسان رضوی منفی۲۵.۵، قوچان در خراسانرضوی منفی ۲۳.۸، کوسه در خراسان شمالی منفی ۲۳.۴، گلمکان در خراسان رضوی منفی ۲۱و تایباد در خراسان رضوی با دمای منفی ۲۰.۳سردترین ایستگاههای کشور بودهاند. صبح دیروز کمینه دمای هوا در سرخس، نیشابور و مشهد مقدس نیز به حدود منفی ۱۸درجه سلسیوس رسید. با توجه به اینکه پایه گرمایش در بخش خانگی بر مصرف گاز قرار دارد، رکوردزنی مصرف قابل پیشبینی بود. به گفته عباس اعظمی، سخنگوی شرکت ملی گاز میزان مصرف گاز در روزهای گذشته رشد ۱۵۰میلیون مترمکعبی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته و ادامه این وضعیت میتواند مشکلات فراوانی را برای تامین گاز ایجاد کند.
ورود به بحران گازی
در همین خصوص محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکتملی گاز با تاکید بر اینکه اکنون در مرز هشدار مصرف گاز قرار داریم، میگوید: «چند عامل در بروز شرایط کنونی دخیل هستند، یکی موضوع تداوم همین وضع است؛ یعنی اگر یک روز رقم مصرف ۷۰۰ میلیون مترمکعب باشد مشکل نداریم اما اگر روز بعد هم مصرف در همین محدوده باشد مشکل خواهیمداشت، تداوم و فشار نقطهای هم مهم است. در کل اگر مصرف از عدد ۶۵۰ میلیون مترمکعب بالاتر برود، وارد شرایط بحرانی گاز شدهایم.» مدیر دیسپچینگ شرکتملی گاز تصریح کرد: «ما باید رقم مصرف را به زیر ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز برسانیم تا از این وضعیت خارج شویم؛ یعنی باید ۱۰۰میلیون مترمکعب کمتر از میزان کنونی مصرف داشتهباشیم.» جولایی خاموشکردن ششساعته بخاری توسط مردم را یکی از راهکارهای کاهش مصرف عنوان کرد که میتواند میزان مصرف گاز را بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون مترمکعب کاهش دهد.
درخواست وزیر از مردم
جواد اوجی، وزیر نفت در بازدید از مرکز دیسپچینگ شرکتملی گاز گفت: اکنون روزانه نزدیک به ۷۰۵ میلیون مترمکعب (حدود ۷۰درصد گاز کشور) از پارسجنوبی برداشت میکنیم و آمادگی ۱۰۰ درصدی برای تأمین گاز با تدابیر اندیشیدهشده است. وی با بیان اینکه افزایش ۶۰ میلیون مترمکعبی مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری معادل دو فاز پارسجنوبی است،از مردم خواست برای بهینهسازی مصرف تلاش کنند. البته وزیرنفت مشوقهایی نیز برای مشترکان خوشمصرف در نظر گرفتهاست.
به گفته وی، با هر یک درصد کاهش مصرف، مشترکان شامل ۳ درصد تخفیف گازبها میشوند و اگر مشترکی نسبت به مصرف پارسال خود ۳۰درصد صرفهجویی داشتهباشد، گازبهای رایگان خواهد داشت.
اوجی علاوه بر مشوقهای مالی برای کاهش مصرف، از مردم خواست برای تامین پایدار گاز، دمای خانه را روی ۱۸ تا ۲۱ درجه تنظیم کنند و با پوشیدن لباس گرم، این وزارتخانه را برای تامین انرژی یاری دهند.
در جلسه تامین پایدار سوخت چه گذشت؟
دیروز نشست کارگروه هماهنگی و تامین پایدار سوخت زمستانی سال ۱۴۰۱ با حضور محمد مخبر، معاول اول رئیس جمهور در شرکت ملی گاز ایران و جواد اوجی، وزیر نفت برگزار شد.
معاون اول رئیسجمهور با بیان اینکه با همراهی مسئولانه مردم در زمینه مصرف بهینه گاز تا به امروز توانستهایم با وجود برودت شدید هوا و قطع گاز وارداتی از سوی کشور ترکمنستان خوشبختانه شاهد استمرار گازرسانی در کشور باشیم، تصریح کرد: با توجه به استمرار سرمای هوای طی هفتههای آینده بهجد از مردم فهیم کشور میخواهیم به مصرف بهینه گاز ادامه دهند. مخبر با بیان اینکه خوشبختانه با مدیریت و تدابیر لازم پیش از آغاز فصل سرد همه برنامهریزیها در زمنیه گازرسانی در کشور انجام شده بود، اظهار کرد: نوسازی ناوگان حمل و نقل، رسیدگی به وضع رانندگان کامیونهای حمل سوخت و بسیاری موارد دیگر با مدیریت وزیر نفت انجام شده است. مخبر تصریح کرد: طبیعی است وقتی کشورهای همسایه شاهد قطع گاز بخشهای خانگی خود بهدلیل برودت هوا هستند، به خاطر مردم نسبت به انجام تعهدهای گازی کوتاهی کنند، از این رو با توجه به گازرسانی بدون مشکل در کشور بنده شخصا از همه دستاندرکاران صنعت نفت کشور تشکر میکنم. متأسفانه در سالهای اخیر سرمایهگذاری مناسبی در این صنعت نشده است، زیرا اگر این کار بهدرستی انجام میشد امروز میتوانستیم به کمک کشورهای همسایه برویم و این موضوع میتوانست اقتدار اقتصادی بزرگی برای کشور به همراه داشته باشد. معاون وزیر نفت در امور گاز با تاکید بر اینکه طی فصول گرم سال تعمیرات اساسی در پالایشگاهها، ایستگاههای تقویت فشار و خطوط لوله گاز کشور بهموقع انجام شده، تاکید کرد: تاسیسات گازرسانی در کشور با حداکثر ظرفیت بدون هیچ مشکلی در حال فعالیت هستند.
مجید چگنی با تاکید بر اینکه در فصلهای گرم سال تعمیرات اساسی در پالایشگاهها، ایستگاههای تقویت فشار گاز و خطوط لوله گاز کشور بهموقع انجام شده است، افزود: هماکنون همه تاسیسات گازرسانی در کشور با حداکثر ظرفیت خود بدون هیچ مشکلی فعال هستند.
معاون وزیر نفت در امور گاز با اشاره به افت فشار گاز در استانهای گلستان، مازندران و استانهای شمال شرقی تصریح کرد:
با تمهیدهای درنظر گرفتهشده، خوشبختانه تاکنون هیچ قطعی گازی در این استانها مشاهده نشده است. چگنی با اشاره به طول ۴۳۸هزار کیلومتری شبکه گازرسانی در سراسر کشور و راهبری این خطوط از استان تهران گفت: از همه مردم تقاضا داریم با مصرف بهینه گاز در منازل خود، ما را در تامین پایدار گاز استانهای شمالی و غربی یاری رسانند.
روزنامه جام جم
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: سرما گاز کمبود گاز گازرسانی در کشور میلیون مترمکعب خراسان رضوی تامین پایدار شرکت ملی گاز انجام شده بخش خانگی وزیر نفت استان ها مصرف گاز دمای هوا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۳۸۹۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
معمای بنزین در ایران
فرارو-مدتی پیش، هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران مدعی شد که در ۵ سال آینده گاز، برق، نفت، بنزین و گازوئیل نخواهیم داشت و اشاره کرد که پشت پرده این شرایط، وجود رانت در بخش انرژی کشور است.
به گزارش فرارو، اورعی تاکید کرد: «ما نه با مشکل ناترازی بلکه با «ناترازی فزاینده» روبهرو هستیم. در سالجاری به میزان ۴ میلیارد دلار بنزین و گازوئیل وارد شده و این رقم در سال آینده به دو برابر افزایش خواهد یافت. تدوین یک سیاست انرژی از سوی شخصیتهای صادق و سالم در حال حاضر به نظر او بهترین راهکار جلوگیری از رشد این ناترازی است. فایدهاش این است که روزانه حداقل ۱۰ میلیون لیتر بنزین از کشور قاچاق میشود که معادل هزار تانکر یا هزار تریلی است.»
این آمارهای اورعی که به اسفندماه سال گذشته بر میگردد، در شرایطی مطرح شده که جواد اوجی، وزیر نفت، ۱۵ فروردین امسال اعلام کرد مصرف بنزین طی ۱۴ روز عید، تقریباً حدود هفت میلیون لیتر نسبت به سال گذشته رشد کرده است. فریدون عباسیدوانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز برای مقابله با قاچاقهای احتمالی بنزین گفته است: «حذف کارت سوخت جایگاهها و شناسایی کارت سوخت شخصی به مثابه کارت شناسایی هر شخص، راهحلی کارا برای افزایش شفافیت در بحران بنزین و کاهش قاچاق خواهد بود.»
در کنار این مسائل، بسیاری از کارشناسان معتقدند خودروهای فرسوده، وضعیت را پیچیدهتر میکنند. خودروهایی که عمدتا داخلی هستند و حداقل دو برابر استاندارد جهانی بنزین مصرف میکنند. افزون بر این، بر اساس آمارهای وزارت نفت در سال۱۴۰۲ پنج و نیم میلیارد لیتر بنزین و گازوئیل وارد کشور شده است که ارزش تقریبی آن چهار میلیارد دلار است. اورعی در این باره نیز ابراز نگرانی کرده و سال گذشته حدس زده است که در سال ۱۴۰۳ این ارقام دو برابر میشود. او تاکید کرده: «فاجعه اینجاست که ما باید درآمد دو ماه یا یکششم کل درآمد صادرات نفت سال ۱۴۰۳ را به واردات بنزین و گازوئیل اختصاص دهیم. خلاصه کلام اینکه تقریبا میشود گفت ما هر کوچه یا هر جایی که میتوانستیم اشتباه برویم، اشتباه رفتیم. تقریبا در تمام دنیا خودرو ارزان و سوخت گران است، ولی در کشور ما برعکس خودرو گران و سوخت ارزان است. اینها اتفاقی نیست و بوی فساد از آن به مشام میرسد.»
با توجه به این اطلاعات پرسشهایی مطرح است از جمله این که چشم انداز تولید، خرید و مصرف حاملهای انرژی در کشور چگونه خواهد بود و آیا موانع تحریمی در مشکلات ناترازی کشور نقش ایفا میکنند؟ نصر الله زارعی، معاون پیشین شرکت مهندسی و توسعه نفت و کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است:
رفع تحریمهای انرژی از نان شب واجبتر استنصرالله زارعی به فرارو گفت: «این موضوع که تولید کنندگان و مصرف کنندگان انرژی هر یک وظایفی دارند مشخص است، اما در کشور با فقدان یا عدم وجود یک نهاد تنظیم گر و سیاست گذار، رو به رو هستیم که باعث شده بخش تولید به راه خود برود و بخش مصرف نیز به راه خود. متاسفانه، چون این مسیر کنترل نشده است، ما با شدت مصرف انرژی عجیبی رو به رو هستیم که چندین برابر هنجار تعریف شده برای کل دنیا است. همچنین بهینه سازی مصرف سوخت در کشور ما رها شده است. وزارت نفت به عنوان متولی تولید انرژی یا همان نفت و گاز در کشور، وظیفه تولید و عرضه انرژی مورد نیاز کشور را بر عهده دارد. وزارت نفت، انرژی مورد نیاز بخشهای صنعت، مصرف خانگی و تجاری و صنایع انرژی بر مثل پتروشیمیها را تامین میکند؛ بنابراین معتقدم باید دو بخش مذکور را در کنار هم ببینیم تا درک کنیم روند ناترازیها چگونه است و چرا فزاینده است و شاهد واگرایی تولید و مصرف هستیم. افزون بر این، حقیقت این است که در کشور ما بخشهای انرژی تجدید پذیر مثل انرژی خورشیدی و باد حداکثر یک درصد از بازار انرژی را تسخیر کرده و عمده انرژی ما از همان سوختهای فسیلی تامین میشود.»
وی افزود: «اگر قرار باشد در بخش تولید و عرضه صنعت نفت کشور، شاهد تحولی باشیم، باید قطعا و حتما تغییراتی محسوس در حوزه سیاستهای موثر در این حوزه داشته باشیم که موثرترین این تغییرات نیز به بخش تحریمها مرتبط است. به اعتقاد من، رفع تحریمها نه فقط برای بخش نفت کشور بلکه برای کل اقتصاد کشور، از نان شب نیز واجبتر است. در بخش مصرف، وزارت نیرو یکی از بزرگترین مصرف کنندگان انرژی کشور است که هم درگیر موضوع سیاست گذاری است و هم برنامه ریزی و اجرا. نیروگاههای ما، نیروگاههای قدیمی هستند و نسبت به نیروگاههای استاندارد دنیا، بازدهی پایینی دارند. در سراسر دنیا شاهد فعالیت نیروگاههای جدیدی هستیم که از تکنولوژیهای روز دنیا بهره میبرند. این نیروگاهها بالای ۵۵ درصد راندمان دارند. این در حالی است که برخی نیروگاههای ما تنها ۲۰ درصد بازدهی دارند. از همین جا میتوان به اختلاف فاحش در بازدهی پی برد. ما در این وضعیت، سرمایه سوزی بالایی داریم. همچنین در بخش انتقال و توزیع انرژی با مشکلاتی مواجهیم چرا که سیستمهای انتقال ما نیز به شدت فرسوده هستند. در نتیجه انرژی هدر شده ما از نیروگاهها تا رسیدن به خانهها بسیار زیاد است.»
معمای بی توجهی به کیفیت خودروهای داخلیاین کارشناس حوزه انرژی گفت: «این مشکل بارها تکرار شده که صنایع خودرویی ما اصلا رقابتی با خودروسازی جهان ندارند و این در حالیست که مشکل خودروسازی ما چندان ربطی به تحریمها ندارد و بیشتر به مشکلات مرتبط با دو شرکت خودروساز ما بر میگردد. شرکتهای خودروساز ما رقبای سرسختی هم ندارند که مجبور باشند دست به نوآوری زده و تکنولوژیِهای خود را به روزرسانی کنند. در نتیجه سالهاست در حوزه خودروسازی کشور شاهد تکرار مشکلات هستیم. این نقد که گفته میشود چرا در کشور ما خودرو گرانقیمت و سوخت ارزان است، در حالی که در دیگر کشورها شرایط معکوس است، نقد درستی است. طبیعیست که خرید خودرو گرانقیمت با استهلاک کمتر که مصرف سوخت کمتری هم داشته باشد، بسیار به صرفهتر است. این که مسئله به این روشنی در کشور ما سالهای سال بدون حل باقی مانده است، فاقد هر نوع منطق حمایتی سازنده است و این نوع رفتاری که در قبال صنعت خودروسازی کشور شده، در عمل، خسارات بزرگی به اقتصاد کشور وارد کرده که حتی میتواند تا دهها میلیارد دلار براورد شود.»
وی افزود: «اما با همه این موارد، همچنان این معما در جای خود باقیست که وقتی رهبری در سال ۱۴۰۰ صراحتا از کیفیت خودرو انتقاد کرده و خواستار تغییر و تحول شدند و همچنین آقای رئیسی برای بازدید به کارخانه ایران خودرو رفتند و صراحتا اعلام کردند که باید واردات خودرو آزاد شود، اما تا امروز که این گفتگو انجام میشود میبینیم که نمایندههای مجلس صحبت از معطل ماندن آیین نامههای واردات خودرو در دفتر وزیر صمت یا معاون اول ریاست جمهوری میکنند و سپس تکذیبیه ارائه میشود. درواقع این وضعیت بسیار پیچیده است که از یک سو میدانیم باید خودرو وارد کشور شود و از سوی دیگر یک اراده قوی برای به نتیجه نرسیدن این تلاشها وجود دارد. انتظار میرود که مسئولان تلاش کنند که این موضوعات به نتیجه رسیده و شاهد تحولاتی در حوزه خودرو کشور باشیم چرا که هر روزی که میگذرد هزینههای روی دوش مردم افزایش پیدا میکند.»
آمارهای بخش بنزین در هالهای از ابهاممعاون پیشین شرکت مهندسی و توسعه نفت گفت: «در حال حاضر نرخ تولید بنزین در کشور ما مشخص است، برنامهای هم که برای افزایش تولید داریم گروگان گرفته شده بحث تحریم است و ما به سرمایه گذاری لازم و تکنولوژی روز نیز دسترسی نداریم. آمار و ارقام حکایت از آن دارد که افزایش تولید بنزین نداریم و به عبارتی تولید ثابت است و چشم اندازی هم که در برنامه هفتم توسعه داریم درواقع دنبالهای است از برنامه ششم توسعه، بدون آن که تغییری در سیاستهای ما رخ داده باشد. حالا به این معادله فکر کنید که تولید ما ثابت است، اما مصرف ما بین ۶ تا ۱۰ درصد افزایش یافته است. سال گذشته صحبت از این بود که ۲ میلیارد تا ۳ میلیارد دلار بنزین وارد شده است و امسال هم صحبت از ۵ میلیارد دلار است و به احتمال زیاد این ارقام در طول سالهای آتی روند افزایشی را طی خواهد کرد. همچنین نفت خام کشور نیز درگیر مشکلات تحریم است و منابع ارزی ما نیز محدود شده است؛ بنابراین کاملا مشخص است که همزمان با روند صعودی هزینه واردات بنزین که از رقم صادرات نفت خام ما کم میشود، با مشکلاتی بسیار بزرگ مواجه خواهیم شد.»
وی افزود: «ما در کل کشور با یک مشکل بزرگ مواجهیم و آن هم عدم دسترسی به آمار و اطلاعات یا عدم دسترسی به مکانیسم جمع اوری آمار دقیق است. در نتیجه ما کلیات تولید و فروش و واردات را کنار هم میگذاریم و حدس میزنیم مصرفمان چقدر است. یکی از وظایف اولیه که برای کارت سوخت تعریف شده بود، وظیفه بررسی و کنترل نرخ مصرف بود. یک هدف دیگر کارت سوخت نیز، کنترل قاچاق سوخت بود. در حال حاضر چه کسی به شفافیت میداند چه تعداد کارت سوخت داریم و چه تعداد از این کارتها واقعی است. جای تعجب ندارد که با این شرایط، اعدادی که در زمینه قاچاق سوخت مطرح میشود، بسیار بزرگ باشند. ما اصلا به هیچ عدد و رقم درستی دسترسی نداریم و مجبوریم از مهندسی معکوس برای پیش بینیهای خود استفاده کنیم، این در حالیست که باید یک پایگاه داده کنترل دقیق داشته باشیم و بدانیم که دهکهای مختلف در جامعه ما در چه حدی برداشت بنزین انجام میدهند. گام اول در اجرای سیاستهای کنترل مصرف بنزین و فراوردههای نفت و این است که بتوانیم به دادههای دقیق و درست دسترسی داشته باشیم. ما یا به چنین پایگاهی دسترسی نداریم یا اگر داریم هنوز تکمیل نشده است.»